Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Krośnie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2017 r.

Sąd Rejonowy w Krośnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Bartłomiej Fiejdasz
Protokolant:	Karina Dębiec

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2017 r.

sprawy z powództwa B. B.

przeciwko Polskiemu (...)w W.

o zapłatę kwoty 40.000 zł

I.  zasądza od strony pozwanej Polskiego (...) w W. na rzecz powoda B. B. kwotę 15 000,00 zł (słownie: piętnaście tysięcy złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 07 października 2010 r. do dnia zapłaty.

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala.

III.  nakazuje Kasie Sądu Rejonowego w Krośnie ściągnąć od strony pozwanej Polskiego (...) w W. kwotę 750,00 zł (słownie: siedemset pięćdziesiąt złotych) tytułem nieuiszczonej opłaty sądowej od pozwu oraz kwotę 70,97 zł (słownie: siedemdziesiąt złotych
i 97/100) tytułem nieuiszczonych wydatków na poczet wynagrodzenia biegłej psycholog, od uiszczenia których powód był zwolniony.

IV.  pozostałymi nieuiszczonymi kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa – Kasę Sądu Rejonowego w Krośnie.

V.  zasądza od strony pozwanej Polskiego(...)w W. na rzecz powoda B. B. kwotę 4 817,00 zł (słownie: cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 658/16

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 19 września 2017 r.

Pozwem z dnia 19 kwietnia 2016 roku powód B. B. wniósł
o zasądzenie od pozwanego Polskiego (...)
z siedzibą w W., tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę po śmierci T. B., kwoty 40.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 7 października 2010 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu jako podstawę swojego roszczenia powód wskazał wypadek komunikacyjny ojca T. B. z dnia 16 marca 2010 r., w wyniku którego poniósł on śmierć. Natomiast powód w związku z tym zdarzeniem doznał krzywdy, gdyż łączyły go z ojcem silne więzy emocjonalne. Przyznał jednocześnie, że ojciec przyczynił się do wypadku w 50%. Powód w uzasadnieniu posiłkował się również zapadłymi wyrokami o zadośćuczynienie w sprawach jego rodziny. Dodał, że przez samo zgłoszenie szkody dążył do polubownego rozwiązania sporu, jednak bezskutecznie.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana Polskie (...)w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej za pełnomocnictwo.

W uzasadnieniu strona pozwana, nie kwestionując swojej legitymacji biernej oraz przyznając 50% przyczynienie się T. B. do wypadku, wskazała, iż powód nie udowodnił istnienia silnych relacji z ojcem, a co za tym idzie jego krzywdy oraz zasadności żądania przez niego kwoty wskazanej w pozwie. W piśmie wskazano, iż powód prowadzi samodzielne gospodarstwo domowe od lat. Strona powodowa kwestionuje również odsetki z racji bezzasadności roszczenia głównego oraz w razie zasądzenia terminu wymagalności, który powinien być liczony od daty wyrokowania.

Bezspornym w sprawie był fakt, że zmarły T. B. przyczynił się do powstania szkody w 50% oraz że strona pozwana Polskie (...)w W. jest biernie legitymowana w sprawie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 marca 2010 roku w miejscowości O., kierujący samochodem dostawczym marki R. (...) o nr rej. (...) obywatel Białorusi A. R. naruszył nieumyślnie zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym, poprzez niedostosowanie prędkości jazdy do trudnych warunków atmosferycznych czym doprowadził do potrącenia na prostym odcinku drogi T. B., który w wyniku doznanych urazów zmarł na miejscu. T. B. przyczynił się do swojej śmierci poprzez poruszanie się nieoświetlonym odpowiednio rowerem po nieoświetlonej drodze w ciemnej odzieży oraz po nieprawidłowej stronie jezdni.

A. R. został prawomocnie skazany za powyższe przestępstwo wyrokiem Sądu Rejonowego w Brzozowie z dnia 4 sierpnia 2010 roku w sprawie o sygn. akt II K 209/10. T. B. urodził się (...), a zmarł w wieku 72 lat.

Powód zgłosił szkodę Ubezpieczeniowemu Funduszowi Gwarancyjnemu
z siedzibą w W. za pośrednictwem Centrum (...) SA
z siedzibą w L.. Powód wraz z innymi uprawnionymi żądał zwrotu kosztu pogrzebu oraz odszkodowania i zadośćuczynienia w kwocie adekwatnej do poniesionej szkody i krzywdy. Zgłoszenie zostało doręczone pozwanemu w dniu 6 września 2010 roku.

Powód był drugim dzieckiem T. B. i przez całe życie mieszkał wspólnie z rodzicami. Nie posiadał sam rodziny, jest bezdzietnym kawalerem. Na początku lat 80-tych XX wieku zmarły ojciec znalazł powodowi pracę w zakładzie w którym sam pracował, czyli Spółdzielni (...) w K., gdzie powód pracował wraz z ojcem do 1990 roku. Po 1990 roku powód był bezrobotny, później wspólnie z ojcem i braćmi pracował w kamieniołomie, który ojciec zorganizował na swojej nieruchomości. T. B. około roku 2996 r. przeszedł na rentę, zaś powód naprzemiennie pracował na robotach interwencyjnych i dorywczo oraz przebywał na zasiłku dla bezrobotnych. Rodzice do 2004 roku prowadzili gospodarstwo rolne, w którym powód im pomagał.

Powoda łączyła z ojcem silna więź emocjonalna i zażyłość, a ich wzajemne relacje były dobre. B. B. słuchał ojca, który był dla niego autorytetem, radził się go w trudnych sprawach, a rodzice pomagali mu finansowo, zwłaszcza w okresach, gdy nie pracował. Ponosili za niego opłaty oraz kupowali żywność. Wspólnie spożywali posiłki. Powód nie tylko z ojcem pracował ale też spędzał z nim sporo wolnego czasu, m. in. chodzili razem na grzyby. Nie było między nimi sporów ani kłótni. Ojciec był człowiekiem nerwowym i wychowywał dzieci „twardą ręką” ale był sprawiedliwy i powód to akceptował.

Po śmierci ojca powód odczuwał żal, smutek, ból głowy, zdarzało mu się krzyczeć z rozpaczy. Nieraz wspomina ojca, regularnie odwiedza jego grób.

Śmierć ojca spowodowała u powoda przeżycia typowe dla przeżywania żałoby, nie powodując trwałych zakłóceń emocjonalnych pogarszających na dłużej komfort życia, czy niekorzystnie wpływających na jego zdrowie.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Krośnie z dnia 28 marca 2013 roku żonie zmarłego A. B. (1) zostało zasądzone zadośćuczynienie od strony pozwanej
w kwocie 45.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 7 października 2010 r., natomiast na rzecz syna zmarłego P. B. kwota 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 października 2010 r. do dnia zapłaty. Wyrokiem Sądu Rejonowego w Krośnie z dnia (...) synowi zmarłego A. B. (2) zasądzono kwotę 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 października 2010 roku do dnia zapłaty. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia (...) synowi zmarłego M. B. zasądzono kwotę w wysokości 12.500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 października 2010 r. do dnia zapłaty. Wyrokiem Sadu Rejonowego w Sanoku z dnia (...) synom zmarłego J. i W. B. zasądzono kwotę po 12.500 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 7 października 2010 roku do dnia zapłaty.

/d owody: kopia odpisu skróconego aktu zgonu nr 5/2010 USC w J. - k. 7; kopia wyroku SR w Brzozowie z 04.08.2010 II K 209/10 - k. 8-9; zgłoszenia szkody z 31.08.2010 r. z potwierdzeniem odbioru - k. 10-15; kopia wyroku SO w Krośnie z 28.03.2013 I C 342/12 z uzasadnieniem i wyroku SA w Rzeszowie
z 10.10.2013 r. I ACa 289/13 z uzasadnieniem - k. 16-27; pismo (...) z 01.10.2010 r. - k. 51; kopia wyroku SR w Krośnie z 10.06.2015 r. VII C 374/14 - k. 52-53; kopia wyroku SO w Nowym Sączu z 29.07.2015 r. III Ca 382/15 - k. 54; kopia wyroku SR
w S. z 17.03.2015 r. I C 535/14 - k. 55-56; zeznania świadka A. B. (2) - 75-76; opinii biegłego psychologa - k. 79,80; przesłuchania T. B. - k. 92/

Dowody z dokumentów zawarte w aktach sprawy, w tym w aktach szkodowych, nie budzą wątpliwości Sądu co do ich wiarygodności i rzetelności. Nie były też kwestionowane przez strony.

Zeznania świadka A. B. (2) oraz powoda B. B. zasługują na wiarę w całości, bowiem są logiczne, spójne i pokrywają się ze sobą oraz z dowodami
z dokumentów.

Opinię biegłego psychologa Sąd również uznał w całości za wiarygodną, bowiem jest ona kompetentna, jasna i rzetelna. Opinia została wydana przez właściwego specjalistę i odpowiada na wszystkie postawione pytania. Po wydaniu przez biegłego opinii w sprawie, strony nie wniosły do nich żadnych zastrzeżeń i nie domagały się powoływania kolejnych biegłych.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo częściowo zasługuje na uwzględnienie.

Niekwestionowana legitymacja bierna strony pozwanej wynikała z art. 123
w zw. art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152 ze zm.) Na marginesie należy również wspomnieć o regulacji zawartej w art. 822 § 4 kc, zgodnie z którym uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Zgodnie z art. 19 w/w ustawy, poszkodowany może dochodzić roszczeń bezpośrednio od Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych w przypadkach,
o których mowa w art. 123. Natomiast zgodnie z art. 123 w/w ustawy (w brzmieniu
z daty wypadku), Biuro odpowiada za szkody będące następstwem wypadków, które wydarzyły się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i powstały w związku
z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe są sygnatariuszami Jednolitego Porozumienia między Biurami Narodowymi - Regulaminu Wewnętrznego oraz powstały na terenie Rzeczpospolitej Polskiej w związku z ruchem pojazdów mechanicznych, zarejestrowanych w państwach, których biura narodowe podpisały z Biurem umowy o wzajemnym uznawaniu dokumentów ubezpieczeniowych i zaspokajaniu roszczeń, pod warunkiem istnienia ważnej Zielonej Karty wystawionej przez zagraniczne biuro narodowe.

Zgodnie z art. 446 § 4 kc, sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Nie ma wątpliwości, iż syn B. B. był najbliższym członkiem rodziny zmarłego T. B., na co wskazuje zarówno stopień pokrewieństwa, jak i fakt wspólnego zamieszkania i nieutworzenia swojej rodziny przez powoda. Niewątpliwie w postępowaniu udowodniono związek przyczynowy między krzywdą doznaną przez powoda, a śmiercią ojca.

Orzecznictwo Sądu Najwyższego w tym zakresie wskazuje, iż przy ustaleniu wysokości zadośćuczynienia należy mieć na uwadze całokształt okoliczności sprawy nie wyłączając takich czynników jak wiek poszkodowanego, rozmiar doznanej krzywdy, stopień cierpień fizycznych i psychicznych, ich intensywność, czas trwania, długotrwałość. Kompensacie podlega doznana krzywda, a więc w szczególności cierpienie, ból i poczucie osamotnienia po śmierci najbliższego członka rodziny. Rolą zadośćuczynienia jest bowiem złagodzenie doznanej niewymiernej krzywdy poprzez wypłacenie nie nadmiernej lecz odpowiedniej sumy, w stosunku do doznanej krzywdy. Ustalenie jej wysokości powinno być, jak wielokrotnie wskazywał Sąd Najwyższy, dokonane w ramach rozsądnych granic, przy uwzględnieniu, iż wysokość zadośćuczynienia musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość.

W ocenie Sądu nie budzi wątpliwości, że między powodem, a jego zmarłym ojcem istniała silna więź emocjonalna uzasadniająca przyznanie zadośćuczynienia. Najistotniejsze są w tej kwestii dwa fakty. Po pierwsze, powód przez całe życie mieszkał wspólnie z rodzicami. Więź łącząca ojca z synem była silna nie tylko z tego powodu, lecz faktu wieloletniej wspólnej pracy, czy to w tym samym zakładzie pracy, później kamieniołomie oraz pomocy syna w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. Po drugie, powód nigdy nie założył własnej rodziny, dlatego rodzice i rodzeństwo byli dla niego w istocie najbliższą rodziną. Postępowanie nie wykazało między nimi konfliktów, poważnych kryzysów. Byli dla siebie przyjaciółmi, towarzyszami pracy, rodziną. Ojciec dbał o powoda, pomagał mu finansowo. Powód w każdej sytuacji mógł liczyć na pomoc i wsparcie ojca.

Niepodziewana śmierć ojca diametralnie zmieniła życie powoda – stracił osobę, która była dla niego pewnego rodzaju ostoją, wsparciem. Mężczyzna dotkliwie przeżył śmierć ojca, popadł w żal i smutek, do dziś regularnie odwiedza grób ojca. Wspomina ojca z szacunkiem, nadal odczuwa brak jego obecności.

Niemniej jednak żądanie kwoty 80 000 zł tytułem zadośćuczynienia jest zdecydowanie wygórowane, gdyż przeprowadzone dowody nie uzasadniają przyznania tak wysokiej kwoty. Przede wszystkim trzeba mieć na względzie, że zmarły w chwili wypadku miał 72 lata, a więc był w podeszłym wieku i nie w pełni sił, zatem powód musiał liczyć się z tym, że w nieodległym czasie ojciec odejdzie. Stąd jego śmierć, choć początkowo ze względu na jej nagłość z pewnością była dla powoda szokiem, to jednak z czasem pogodził się z nią. Wiek i stan zdrowia T. B. nie pozwalał mu już wspierać syna tak jak kiedyś. Jak wynika z opinii psychologicznej, powod przeżył śmierć ojca typowo i nie spowodowała ona trwałych zakłóceń emocjonalnych pogarszających na dłużej komfort jego życia, czy niekorzystnie wpływających na jego zdrowie. Poziom nasilenia przykrości, jak też czas ich trwania, nie zaburzył w istotny sposób organizacji życia powoda i nie ujawnił patologicznych cech w przebiegu żałoby. Występujące w funkcjonowaniu trudności nie spowodowały trwałych zaburzeń jego psychiki, nie skutkowały chorobą, ani nieprawidłowościami w pełnieniu ról życiowych.

W związku z powyższym, zdaniem Sądu, adekwatnym zadośćuczynieniem będzie w tym przypadku kwota 30.000,00 zł. Biorąc pod uwagę bezsporne 50 % przyczynienie się zmarłego ojca do wypadku, Sąd, zgodnie z art. 362 kc i na podstawie art. 446 § 4 kc, zasądził na rzecz powoda kwotę 15,000,00 zł (pkt I wyroku). W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone (pkt II wyroku).

O odsetkach Sąd orzekł zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152 z późń zm.), który stanowi, że zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie oraz art. 455 kc, w myśl którego jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika
z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania oraz art. 481 § 1 kc zgodnie z którym, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Strona pozwana została wezwana przez powoda do spełnienia świadczenia w dniu 6 września 2010 roku, dlatego sąd zasądził odsetki za opóźnienie od dnia 7 października 2010 roku.

Orzeczenie o nieuiszczonych kosztach sądowych przez powoda (pkt III wyroku) opiera się na art. 113 ust. 1 u.k.s.c., który stanowi, że kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę
w instancji obciąży kosztami przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu. Nieuiszczoną opłatą sądową od pozwu od zasądzonej części roszczenia Sąd obciążył pozwanego. Pozwany uległ co do kwoty 15.000,00 zł, co stanowi 37 % kwoty żądanej (40.000,00 zł), dlatego stosunkowo do tej kwoty (art. 113 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 100 zd. 1 kpc), sąd nakazał Kasie Sądu Rejonowego w Krośnie ściągnąć od strony pozwanej kwotę 70,97 zł tytułem nieuiszczonych wydatków na poczet wynagrodzenia biegłego psychologa (pełne wydatki to 191,82 zł), od uiszczenia których powód również był zwolniony.

Pozostałymi nieuiszczonymi kosztami postępowania (pkt IV wyroku), Sąd obciążył Skarb Państwa.

Orzeczenie o kosztach procesu (pkt V wyroku) opiera się na art. 100 zd. 2 kpc, który stanowi, że sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Roszczenie powoda okazało się co do zasady słuszne, natomiast oszacowanie wysokości żądanej kwoty w przypadku zadośćuczynienia zależy od oceny sądu. Z tego powodu Sąd obciążył stronę pozwaną kosztami procesu poniesionymi przez powoda liczonymi od uwzględnionej części powództwa, a zatem kosztami zastępstwa procesowego w wysokości 4800,00 zł (§ 2 pkt 5 rozp. Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie w brzmieniu od 1 stycznia 2016 roku do 26 października 2016 roku, Dz.U.2015.1800 z dnia 2015.11.05) oraz kwotą 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. Pozew został wniesiony 20 kwietnia 2016 roku. Zgodnie z § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2016.1668 z dnia 2016.10.12) do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji.